Վիլյամ Սարոյան. (Դաշնամուր)

Մայիսի 5

1.Կարդա’ եւ գրի’ր պատմության ասելիքը`Վիլյամ Սարոյան. «Դաշնամուր»

“Դաշնամուր”պատմվացքը ամերիկահայ գրող Վիլյամ Սարոյանի ստեղծագործունն է,որտեղ ներկայացված է կյանքի պատահական դրվար,իրական կյանքի մի իրավիճակ։Պատմությունը մի տղայի՝ Բենի մասին է,ով նվագում է դաշնամուր և սիրում է,բայց չունի և երազում է տանը ունենալ իր դաշնամուրը,սակայն այդքան գումար չուններ,որ գներ։Էմման լավ ճանաչում էր Բենին և համոզված էր,որ տղան անպայման կհասնի կր նպատակին,քանի որ ցանկությունը շատ մեծ էր։

05․05․2022

Առաջադրանք

Որոշիր տրված բարդ նախադասությունների տեսակները (համադասական է, թե ստորադասական)

Վերլուծիր նախադասությունները շարահյուսորեն

Գտիր երկրորդական նախադասությունների բնույթը

  • Նա կանի ամեն բան, եթե դու չկանխես։

Ստորադասական նախադասություն

նա-ենթակա

կանի -ստորոգյալ

ամեն բան-ուղղիղ խնդիր

դու-ենթակա

չկանխես-ստորոգյալ

  • Իշխանին վրդովում էին այն լուրերը, թե շինականները լքում են իրենց կալվածքները։

Ստորադասական նախադասություն

լուրերը-ենթակա

վրդովում էին-ստորոգյալ

իշխանին-ուղղիղ խնդիր

շինականները-ենթակա

լճում էին-ստորոգյալ

կալվածքները-ուղղիղ խնդիր

իրենց-հատկացուցիչ

  • Այն միտքը, թե Անգեղա իշխանիկը իրենց դեմ ըմբոստության էր հակված, հանգիստ չէր տալիս իշխան կամսարականին։

Ստորադասական նախադասություն

միտք-ենթակա

այն-որոշիչ

չեր տալիս-ստորոգյալ

հանգիստ-ուղղիղ խնդիր

կամսարկանին-ուղղիղ խնդիր

իշխան-որոշիչ

իշխանիկը-ենթակա

Անգեղա-որոշիչ

հակված էր-ստորոգյալ

ըմբոստության-հանգման անուղակի խնդիր

  • Ես շտապեցի հրապարակ, որպեսզի լուրը հաղորդեմ հավաքվածներին։

Ստորադասական նախադասություն

ես-ենթակա

շտապեցի-ստորոգյալ

հրապարակ-տեղի պարագա

հաղորդեմ-ստորոգյալ

լուրը-ուղղիղ խնդիր

հավաքվածներին-հանգման անուղակի խնդիր

  • Այն օրվանից, ինչ աղջիկը հիվանդացել էր, նրա մոտ էր գալիս դայակը։

Ստորադասական նախադասություն

աղջիկը-ենթակա

հիվանդացել էր-ստորոգյալ

այն օրվանից-ժամանկի պարագա

դայակը-ենթակա

գալիս էր-ստորոգյալ

նրա մոտ-տեղի պարագա

  • Դահլիճն այնքան լուռ էր, որ դատարկ էր թվում։

Ստորադասական նախադասություն

դահլիճն-ենթակա

լուռ էր-ստորոգյալ

այնքան-չապիի պարագա

թվում էր-ստորոգյալ

դատարկ էր-ստորոգյալ

դատարկ-ուղղիղ խնդիր

  • Տեղի հայությունը հեռացել էր, նախքան կհասներ գաղթականության ալիքը։

Ստորադասական նախադասություն

հայությանը-ենթակա

տեղի-որոշիչ

հեռացել էր-ստորոգյալ

կհասներ-ստորոգյալ

ալիքը-ուղղիղ խնդիր

ջախթականույան-որոշիչ

  • Աղե արձան պիտի դառնան նրանք, ովքեր հարգանք չունեն անցյալի հիշատակների հանդեպ։

Ստորադասական նախադասություն

նրանք-ենթակա

պիտի դառնա-ստորոգյալ

արձան-ուղղիղ խնդիր

աղե-որոշիչ

չունեն-ստորոգյալ

հարգանք-ուղղիղ խնդիր

հիշատակների հանդեպ-վերաբերություն

անցյալ-որոշիչ

  • Անհավատալի է ուղղակի, որ ես այդ հերոսական մարդու կողքին էի։

Ստորադասական նախադասություն

ես-ենթակա

կոխքին էի-ստորոգյալ

մարդու-հատկացուցիչ

հերոսական-որոշիչ

անհավատալի է-ստորոգյալ

ուղղակի-ձևի պարագա

  • Հիշել եք նրան միայն այն ժամանակ, երբ դրամի կարիք եք ունեցել։

Ստորադասական նախադասություն

հիշել էք-ստորոգյալ

միայն այն,ժամանակ-ժամանակի պարագա

ունեցել էք-ստորոգյալ

կարիք-ուղղիղ խնդիր

դրամի-հատկացուցիչ

04.05.2022

Վերաբերականներ՝ գնահատողական վերաբերմունք.

  1. հաստատական-այո՛, անխոս, իհարկե, անշուշտ, անպայման, անտարակույս, ինչո՞ւ չէ…
  2. ժխտական-ո՛չ, չէ՛, բնավ
  3. երկբայական-ասես, արդյոք,, գուցե, դժվար թե, թերևս, ինչպես երևում է…
  4. գնահատողական-ափսոս, ավաղ,  հազիվ թե, հավանաբար…
  5. սաստկական-անգամ, էլ, իսկ, մանավանդ, հենց, անգամ, մինչև իսկ…
  6. սահմանափակման-գեթ, գոնե, միայն, թեկուզ, լոկ, սոսկ… և այլն։

Վերաբերականները նախադասության անդամ չեն դառնում։

Եթե վերաբերականները ամբողջ նախադասության իմաստն են երանգավորում, տրոհվում են որպես միջանկյալ բառեր։ Օր.՝ Նա, անկասկած, կկատարի խոստումը։

Հարցական երանգ ունեցող վերաբերականները՝ մի՞թե, չլինի՞ թե, ինչպե՞ս չէ և այլն, հարցական նշանով են գրվում, այո՛, ո՛չ, չէ՛, ա՛յ վերաբերականները՝ շեշտով։

ԱՌԱՋԱԴՐԱՆՔՆԵՐ

Գտի՛ր վերաբերականները։ Տրված նախադասությունները վերլուծիր շարահյուսորեն։

  • Թող բոլորը հիշեն պատմության դասերը։

բոլորը-ենթակա

հիշեն-ստորոգյալ

դասերը-ուղիղ խնդիր

պատմություն-որոշիչ

թող-վերաբերական

  • Հանդեսին թող մասնակցեն բոլորը և, ցանկալի է, դիմակներով։

բոլոր-ենթակա

մասնակցեն-ստորոգյալ

հանդեսին-անուղակի խնդիր

ցանկալի է -ստորոգյալ

դիմակներով-միջոցի անուղակի խնդիր

թող-վերաբերական

  • Նա հաստատ խնամիական կապեր ունի մեր գործարանի տնօրենի հետ։

նա-ենթակա

ունի-ստորոգյալ

կապեր-ուղիղ խնդիր

խնամիական-որոշիչ

ռնորենի հետ-մասնության անուղակի խնդիր

մերգործարանի-հատկացուցիչ

հաստատ-վերաբերական

  • Ամենասառնարյուն մարդն իսկ չէր դիմանա այդ տեսարանին։

մարդը-ենթակա

ամենասառնարյուն-որոշիչ

չեր դիմանա-ստորոգյալ

տեսարանին-ներգործման անուղակի խնդիր

այդ-որոշիչ

  • Շատերն իրոք անպատրաստ էին եկել քննության։

շատերը-ենթակա

եկել էին-ստորոգյալ

անպատրաստ-ձևի պարագա

քնության-տեղի պարագա

իրոք-վերաբերական

  • Այո՛, դժվար կացության մեջ էր հայտնվել սպարապետը։

սպարապետ-ենթակա

հայտնվել էր-ստորոգյալ

կացության մեջ-տեղի պարագա

դժվար-որոշիչ

այո-վերաբերական

  • Բոլորն էլ հուզված էին. չէ՞ որ նման քայլ չէին սպասում Վահանից։

բոլորն-ենթակա

հուզված էին-ստորոգյալ

չեին սպասում-ստորոգյալ

վահանից-վերաբերույան անուղակի խնդիր

նման քայլ-ուղղիղ խնդիր

էլ-վերաբերական

  • Չհասցրեց նույնիսկ ձիուց իջնել, երբ պահակազորը վրա տհվեց։

չհասցրեց-ստորոգյալ

իջնել-ուղղիղ խնդիր

ձիուց-անջատման անուղակի խնդիր

պահակազոր-ենթակա

վրա տվեց-ստորոգյալ

նույնիսկ-վերաբերական

Continue reading “04.05.2022”

Ինքնաստուգում

1) Ինչ է ոսպնյակը։
Ոսպնյակը մարմին է, որը սահմանակից է երկու գնդաձև գնդաձև մակերեսներով:
2) Որ կետն են անվանում ոսպնյակի գլխավոր կիզակետ։
Ոսպնյակից հեռացնելուց հետո հիմնական օպտիկական առանցքին զուգահեռ ընկնող ճառագայթները հատվում են մի դիրքում, որը հայտնի է որպես ոսպնյակի հիմնական կիզակետ:

3) Ինչն են անվանում ոսպնյակի խոշորացում։
Նշանակում ենք T-ով կամ D-ով

4) Որ աչքն է կոչվում կարճատես։
կարճատես կոչվում է այն աչքը, որի կիզակետը ակնամկանի հանգիստ վիճակում գտնվում է աչքի ներսում

Continue reading “Ինքնաստուգում”

Նար_Դոսի (Ես եւ նա)

Մայիսի 1

Կարդա’ Նար_Դոսի « Ես եւ նա» գործը։

1.Ըստ քեզ` ո°րն է գործի ասելիքը,Առանձնացրո’ւ պատմության հերոսներին եւ բնութագրի’ր։

<<Ես և նա>> պատմվածքը ունի երկու հերոս ես-ը և նա-ն։նրանի երկուսն ել հայտնվում են նույն իրավիճակում՝ սիրահարվում են անստրտասխան սիրով և մերժվում։Ես-ը իր ողջ կյանքը ապրել է անհոգ,չեր տեսել զրկանքներ և ահա մի օր նա հայտնվում է տհաճ իրավիճակում,երբ ամեն ինչ գնում է ոչ իր ծրագրով,և ընկնում է հուսահարության մեջ։Մի մարդ,ով երբեք դժվարություն չի տեսել,չի հաղթահարել,ուստի չի իմանում ինչպես են գործում նման պայմաններում և չունենալով ուժեղ կամային հատկություններ,և տրվում է կյանքի հորձանուսին,իսկ կյանքը դածան է թույլերի հանդեպ և կործանվում է։Իսկ նա-ն՝ Անտոնիոն ,Ես-ի հակադիր կերպարն է։Նա իր կյանքում շատ զրկանքներ էր տեսել,այդ պատճառով կարողացավ անկոտրում մնալ,շարունակեցին ապրել ապացուցելու համար իր ճշմարիտ լինել։Եվ մի կարճ երկտողը փոխվեց մի ամբողջ կյանք,երազանքների իրականացման ճանապարհ հարթեց։

2.Առանձնացրո’ւ պատմության ամենից հուզիչ հատվածը եւ մակնաբանի’ր։

Այնուհետև, երբ ջութակն իր վերջին հուսահատկան ճիչերն էր արձակում, պատուհանի մի փեղկը կիսով չափ բացվեց, նախ մի դրամ զրնգաց գետնին և ապա թղթի մի կտոր, օդի մեջ պտտվելով, ցած ընկավ պատանի երաժշտի ոտների առջև։

Թուղթը վերցրեց և կարդաց.«Հայրս ասաց, որ իմ և քո միջև անանց անդունդ կա։Մենք վերևն ենք, դու ներքևը, էլ մի՛ գա։ Մոռացի՛ր ինձ»։

Կարդաց, առժամանակ շանթահար մնաց տեղնուտեղը արձանացած, հետո ցնցվեց ուժգնորեն, մի կայծակնացայտ հայացք նետեց դեպի ազնվական ապարանքի բարձունքը, թուղթը, ցասումով լի, ուզեց պատառ-պատառ անել, բայց զսպեց իրեն, խնամքով ծալեց, ծոցը դրեց, ոտով դեն շպրտեց գետնին ընկած դրամը և, ջութակը պինդ սեղմելով վիրավոր կրծքին, հեռացավ անարգանքի կսկիծը հպարտ սրտի մեջ պարուրած։


3. Ինչո°ւ է գործը վերնագրված «Ես եւ նա,,։ Այլ կերպ ինչպե°ս կվերնագրեիր։

Առաջաբանում հեղինակը պատմում է,որ պատահաբար իր ձեռքին է ընկել մի տետր,որում կորած մարդը տարիներ շարունակ գրի է առել իր կյանքի անցուդարձը։Տետրը վերնագրուծ է եղել <<ես և նա>>

Ես կվերնագրեի <<Վերև-Ներքև>>

Մենք միշտ փնտրում ենք, բայց ոչ միշտ՝ գտնում․․․

Մենք միշտ փնտրում ենք հաջողություն կամ երջանկության գաղտնիքըները գտնում են մեր ներսում,և դա շատերը չեն տեսնում։Այդպես ամբողջ կյանքում փնտրում են և երբեք չեն հասկանում,որ այն բանը,որ այդքան ուզում են,արդեն ունեն,լուծումները իրենց մե է,ուղղակի կախված է նրանից,թե ինչպես է վերաբերվում խնդիրներին և ինչպես հաղթահարում։

 Բակունցի (Ծիրանի փողը)

Ապրիլի 28

Կարդա’ Բակունցի «Ծիրանի փողը» և վերլուծի՛ր։

Եղեռնից հրաշքով փրկված հայ ժողովրդի մի մասնիկ է հայ արձակագիր,գրականագետ Ակսել Բակունցի “Ծիրանի փողը” պատմվածքի հերոսը Հազրոն։Նրա հայրենիքը եղել է քարոտ Սասունը,<<որտեղ ձորերը դառնում են կիճեր և լեռների գագաթները՝ ապառաները>>։ Հազրոյին թվում էր,թե մինչև մահ կապրի այդ ժայռերի վրա,ինչպես իր պապերը։Սակայն <<ամպերի փոխարեն քարափների վար նստում է այրվող գյուղերի մուխը>>։ Հազրոն իր կնոջ և աղջկա հետ անցնում է լեռից լեռ,քարանձավից քարանձավ,սակայն հասնում է մի անծանոթ հարթավյար։Հազրոյի ծիրանի փոշը կարոտի հնչյունների էր ստձակում վերադարձի և վերջին լույսի։Երազում էր խաղաղություն,իր հայրենի երկրի ազատության և ծաղկաման մասին։Իսկ թե ու՞մ պիտի ժառանգություն թողնի իր ծիրանի փողը,Հազրոն ունի մեկ պատասխան իր թոռնիկին,այսինքն ժառանգաբար պիտի ծխեցնեծ հայրենիքի կարոտը,մինչև բացվեծ հուսո դռները։